Bloeddruk

Een verhoogde bloeddruk (hypertensie) is één van de meest voorkomende gezondheidsproblemen.

Het kan allerlei oorzaken hebben, maar is voor een belangrijk deel ook te wijten aan onze levenswijze. Door enige veranderingen in onze leef- en eetwijze is vaak al veel verbetering mogelijk.

Over de bloeddruk

Het belang van doorbloeding

Om van een goede doorstroming van bloed in het vaatstelsel zeker te zijn moet het bloed onder een zekere druk gehouden worden, net als in het systeem van je centrale verwarming.
Als die druk te laag zou zijn, dan vermindert de doorbloeding van de lichaamsweefsels of komt die geheel tot stilstand.

Te laag of te hoog?

Om te voorkomen dat de bloeddruk te laag wordt is ons lichaam daarom voorzien van een aantal mechanismen die de bloeddruk in de gaten houden. Er zijn vooral sensoren actief die erop gericht zijn een te lage bloeddruk te voorkomen. Voor een te hoge bloeddruk zijn er minder sensoren. Dat komt omdat een te lage bloeddruk een acuut gevaarlijke situatie kan zijn, terwijl een te hoge bloeddruk pas op de wat langere termijn voor problemen gaat zorgen. Dus een te lage bloeddruk wordt beter en directer aangepakt door je lichaam dan een te hoge. Daardoor heb je meer kans op te hoge dan op een te lage bloeddruk.

Symptomen van hoge bloeddruk

Van een te hoge bloeddruk merk je vaak niets; vaak wordt het bij een medische controle bij toeval ontdekt.
Een te hoge bloeddruk kan vele oorzaken hebben. Het kan bijvoorbeeld een reactie zijn op een probleem met je nieren, een hormonaal probleem of een probleem met de wanden van de bloedvaten. Daarom is het belangrijk dat er gezocht wordt naar de oorzaak van de verhoogde bloeddruk, om een aantal ziekten uit te sluiten. Vaak wordt er echter niets bijzonders gevonden en is de bloeddruk om onbekende redenen verhoogd.

Welke factoren spelen een rol?

Factoren die een rol kunnen spelen bij een verhoogde bloeddruk zijn bijvoorbeeld overgewicht, te weinig beweging, teveel zoutgebruik, roken en overmatig alcoholgebruik. Een andere factor is dat de wanden van de slagaderen bij het ouder worden hun elasticiteit verliezen en star worden, waardoor de druk in de slagaderen kan gaan stijgen. Dat star worden wordt vaak door de eerder genoemde risicofactoren voor een hoge bloeddruk versterkt.

Gevolgen van hoge bloeddruk

Een verhoogde bloeddruk maakt dat de kans dat je op termijn problemen krijgt met bijvoorbeeld je hart, je nieren, je ogen of je bloedvaten toeneemt. Met name op latere leeftijd leidt dat veelvuldig tot allerlei klachten.

Zelf je bloeddruk verbeteren

Diagnose

Nadat door een arts is uitgezocht of er aan de verhoogde bloeddruk geen andere ziekte ten grondslag ligt zijn er diverse opties om iets aan het probleem te doen.

Medicijnen

Een mogelijkheid is medicamenteuze behandeling, bijvoorbeeld met diuretica (“plaspillen”), beta blokkers, ACE-remmers of vaatverwijders. Je behandelend arts zal beoordelen of je voor één of meer van deze medicijnen in aanmerking komt.

Zelfzorg

Als de bloeddruk niet al te veel verhoogd is kan ook eerst geprobeerd worden om met veranderingen van leefstijl en voedingsgewoonten iets aan het probleem te doen. In veel gevallen is daar best veel mee te bereiken. Je kunt daarbij denken aan de volgende maatregelen:

• Heb je overgewicht? Vaak lukt het om voor iedere kilo die je afvalt de bloeddruk met één millimeter kwikdruk te laten dalen.
   
• Breng je het grootste deel van de dag zittend door? Kom uit je stoel, wandel, sport en beweeg!
   
• Hou je van een borrel? Prima, maar probeer niet meer dan 1 tot 2 glazen per dag te drinken en ook niet iedere dag.
   
• Rook je? Maak dan werk van je voornemen om toch maar eens met roken te stoppen.
   
• Kijk eens kritisch naar je zoutinname. Zout zit meestal verstopt in kant en klare producten, bijvoorbeeld in brood, kaas en vleeswaren. Ook pastasauzen, pizza en pesto bevatten veel zout.
   
• Vermijd drop en zoethoutthee. Die maken dat je lichaam meer natrium vasthoudt en kalium uitscheidt; die combinatie werkt bloeddruk verhogend.
   
• Vette vis en visolie kunnen een bijdrage leveren aan het in stand houden van een goede bloeddruk.
   
• De verhouding tussen kalium en natrium in de voeding heeft een effect op de bloeddruk. Meer kalium en minder natrium zijn daarom van belang voor een goede bloeddruk.
  Als je voornamelijk plantaardige voeding eet krijg je vanzelf veel kalium en weinig natrium binnen. Daarom hebben veganisten maar zelden een hoge bloeddruk.

 

Kijk ook even naar onze tips onder de categorieën Bloedsomloop en Cholesterol.